Srbica

Srbica - smešten u centralnoj oblasti Kosova i Metohije, ovaj grad je takođe i centar opštine istog naziva. Srbica se nalazi na magistralnom putu koji povezuje Kosovsku Mitrovicu i Peć a centar je Drenice.

U doba Osmanlijske vlasti, Turci su u dva navrata bez uspeha pokušavali da nasele ovu oblast. Oba puta - 1905. i 1907. godine - njihove napore su uništili Arnauti koji su u oba navrata razrušili sve do poslednjeg kamena. Njihov otpor je surovo okončan kada je došao Šemsi paša da sprovede osvetu. Izgrađena su vešala i nedugo potom oko 150 Arnauta su obešeni i zabranjeno je da budu sahranjeni u cilju da se buntovna Drenica pokori i ponizi.

Naselje je konačno osnovano 1924. godine kada je ovde u 30 domova doseljena zajednica kolonizovanih Srba. Kako je mesto građeno namenski, sve kuće su bile iste i bezlične - skromne veličine i ofarbane belo sa dvorištem i baštama. 1926. godine, tadašnji načelnik okruga, Petar Kunovčić, sagradio je i školu za tu oblast koja je uposlila jednog učitelja i jednu učiteljicu.

Prve institucije koje su počele da rade u novoizgrađenoj zgradi Agrarne zajednice bile su žandarmerija, pošta i kafana. Već 1936. godine ovde je smešteno sedište sreza i tom prilikom je zabeleženo 24 crnogorske, 17 srpskih i jedna hrvatska porodica. Srbica je dobila status varošice 1940. godine.

Danas u pogledu spomenika od kulturno istorijskog značaja u varošici postoji spomenik borcima palim u borbama protiv albanskih fašista u II Svetskom Ratu. Tu je takođe i srpsko groblje, kao i Devič manastir koji je smešten na nekih 5km južno od naselja. Manastir je potekao iz 13. veka i tokom godina je nekoliko puta bio uništavan i obnavljan tokom burne istorije. Trenutno je u toku najnovija obnova koja je usledila posle martovskih nemira 2004. godine.

Drugi značajni spomenici kulture u i blizu grada su:

- Crkva Sv. Nikole koja je sagrađena pre 1432 kao zadužbina bogataša Rodopa. Obnavljana je u 20. veku i smeštena u selu Banja.
- Preobraška crkva sagrađena u 14. veku
- Rimska nekropola koja se nalazi u Gornjem Obiliću
- Crkva svetog Jovana u Leočinima poreklom iz 14. veka
- Crkva Sv. Đorđa i groblje koje joj pripada sa poreklom iz 16. veka koje se nalaze u selu Rudnik
- Duborezni krst poreklom iz 14-16. veka koji se čuva u Leočini u kući Zdravka Šmigića

1961. godine izvršeni popis stanovništva pokazao je da najveći deo stanovništva čine Srbi i Crnogorci, ali već 1981. godine najveći deo stanovništva su činili Albanci.