Srbija je poznata po svojim rekama i nepreglednim šumama, ali ne i po jezerima. I dok ne postoji mesto kroz koje ne protiče bar potočić, prirodna jezera u Srbiju su retka i uglavnom male površine. Veštačka jezera počinju da se grade sredinom prošlog veka za potrebe hidroelektrana, a danas pored svoje ekonomske uloge imaju i važan turistički značaj.
Ovom prilikom predstavljamo vam najlepša prirodna i veštačka jezera na kojima možete pronaći predah od letnje žege i provesti porodični vikend u šetnji i zabavi.
Palićko jezero
Jedno od najpoznatijih, ako ne i najpoznatije jezero u Srbiji je Palićko jezero, smešteno na samo osam kilometara od Subotice. Ovo je istovremeno najsevernije i najveće prirodno jezero u Srbiji sa površinom od 4,6 kvadratnih kilometara
Jezero je jedinstveno i po još nečemu, a to je izraziti salinitet vode, što je u narodnom predanju iznedrilo priču o pastiru Pavlu koji je isplakao čitavo jezero za izgubljenim jagnjetom zlatnog runa. Po njemu je, navodno, jezero i dobilo ime - Paligo Palus, Pavlova bara ili kako ga mi danas znamo, Palić.
Ipak, novija istraživanja su pokazala da je jezero nastalo pomeranjem i otapanjem lednika pre oko 10.000 godina, a da je slana voda posledica spiranja naslaga natrijum-hlorida sa okolnog terena.
Foto: Wikimedia commons / Miljan Simonović
Prvi spomen Palićkog jezera vezuje se za 15. vek, a razvoj banjskog turizma počinje sredinom 19. veka kada je izgrađena gostionica Donja trščara. O popularnosti Palićkog jezera govori i činjenica da je u vreme kada je tramvaj još jezdio Suboticom, jedna linija povezivala grad i jezero na čijim su obalama ubrzano nicale luksuzne vile.
Danas Palićkoj jezero nudi brojne sadržaje - od sportskog centra, prostranog kupališta, bazena sa termalnom vodom, Zoo-vrta, bickiklističkih staza, pešačkih tura i foto-safarija. Jezero je bogato ribom, te ljubiteljima pecanja pruža pravu priliku za aktivni odmor. Takođe, svake godine se ovde održava i čuveni Palićki filmski festival.
Jezero Zaovine
Pomalo u senci nešto poznatijeg Perućačkog jezera, jezero Zaovine za mnoge predstavlja jedno od najlepših jezera u Srbiji, zbog čega nosi i nadimak "Dragulj Tare". Nastalo je sedamdesetih i osamdesetih godina 20. veka kao akumulaciono jezero HE "Bajina bašta". Jezero, u stvari, predstavlja deo Belog Rzava koji je na vrhu Kik pregrađen branom visine 125 metara.
Zbog svoje namene, jezero je izuzetno duboko. Pri najvišem vodostaju dubina jezera je čak 110m, što obezbeđuje da HE "Bajina bašta" u slučaju niskog vodostaja Drine neometano radi 20 dana. Jezero napajaju Beli Rzav i Konjska reka, dok se tokom visokog vodostaja Drine, voda iz reke premešta u jezero kroz cevovod dug osam kilometara.
Foto: Nikolina Radovanović
Voda u jezeru je visokog kvaliteta, te je pogodna za uzgoj pastrmke. Tokom letnjih dana brojni kupači nalaze osveženje na nekoj od neuređenih plaža. Takođe, u prethodnim decenijama, Tara je postala jedna od najposećenijih turističkih destinacija u Srbiji, što je dovelo do ubrzane urbanizacije obala jezera.
U blizini se nalazi i mesto gde je 1875. godine Josif Pančić pronašao endemsku vrstu omorike, Pančićevu omoriku. Okolina Zaovina je pravi prirodni rezervat u kome je zabeleženo 600 biljnih vrsta, koje čine 50% ukupne flore planine Tare, odnosno 15% flore čitave Srbije.
Uvačko jezero
Uvačko ili Sjeničko jezero, predstavlja još jedno veštačko jezero nastalo sedamdesetih godina za potrebe proizvodnje električne energije. Jezero je formirano pregrađivanjem reke Uvac između sela Akmačići i Bukovik, i smešteno je između planina Zlatar i Javor.
Ovo jedinstveno jezero, dugo je čak 25 kilometara i ispunjava nekadašnji kanjon reke Uvac. Neobični kanjon nastao je meandriranjem reke kroz krečnjački masiv pešterske visoravni. Na liticama kanjona nalazi se stanište ugrožene vrste Beloglavi sup, koja je dugogodišnjim zalaganjem zaposlenih u Specijalnom rezervatu prirode "Uvac" i ljubitelja prirodne vraćena sa same granice izumiranja.
Foto: Wikimedia Commons / Fraudjuric
Kako biste uživali u pogledu "odozgo" na ovaj kanjon, potrebno je da se popnete do nekog od vidikovaca, među kojima je najpoznatiji vidikovac Molitva. Odavde se pruža neometani pogled na Uvac od koga i zaista zastaje dah.
Ako, pak, niste ljubitelj pešačenja, možete se provozati brodićem po jezeru ili baciti udicu u jezero prebogato ribom vrste šaran, klen, mrena, som ili mladica. Ribolovačka dozvola je obavezna.
I bonus - Ada Safari
Verovatno niste znali, ali na Adi Ciganliji se pored velikog Savskog jezera nalazi i još jedno manje, dobro skriveno bujnom vegetacijom i naseljem neobičnih građevina. U pitanju je Ada Safari, nekadašnja Savska bara, smeštena desno od ulaza na Adu Ciganliju.
Ovo jezerce nastalo je kao prirodna depresija koja se punila rečnom vodom tokom visokog vodostaja Save. Tokom dobro dela 20. veka, jezero je bilo zapušteno i prepušteno zaboravu, da bi devedesetih godina počela njegova obnova i poribljavanje. Naziv "Safari", ovo jezerce dobilo je zbog toga što je ribolov moguć po principu "ulovi i pusti", odnosno svi primerci veći od 5kg se vraćaju u vodu, dok manji mogu da se plate i odnesu kući.
Na obali jezera se nalazi i šarmantni restoran u kome možete popiti kafu ili nešto prezalogajiti, a ako ste ipak za laganu rekreaciju, oko čitavog jezera se pruža uređena staza koja će vam pružiti beg od gradske buke i gužve poznatijeg Savskog jezera.